چرم سازی (دباغی)
تولید چرم طبیعی
برای تولید و ساخت چرم طبیعی ،روش ها و تکنیک هایی را روی پوست خام حیوانات ،انجام می دهند که به این کار چرم سازی می گویند.
چرم سازها بعد از آنکه پوست خام حیوان را تهیه می کنند در اولین گام پوست حیوان را می شورند.در مراحل بعدی نوبت به خشک کردن و و رنگ کردن پوست می رسد،پس به بیان دیگر ،دباغی را می توان تبدیل پوست خام(پوستی که بعد از مدتی فاسد می شود )به چرم(پوستی که طی فرایند های فیزیکی و شیمیایی به کالایی با دوام و ارزشمند تبدیل می شود)دانست.
برای آنکه در پایان کار، چرم مطلوبی داشته باشیم ،باید در مراحل تولید پوست به چرم ،نکاتی را مد نظر قرار داد:
فرآیند تولید چرم
• در فرایند تولید چرم ،باید قسمت هایی را که در تولید چرم بی ارزش(گوش،دم،سم و..) هستند را ،از پوست جدا کرد و دور ریخت.
• برای آنکه روند رشد باکتری ها را متوقف کنیم ،می بایست به پوست های گوسفند ،مواد ضد میکروب اضافه کنیم ، تا این میکروب ها به پوست کارکنان، آسیب نرسانند.
• حرارت آبی که پوست در آن قرار می گیرد بسیار مهم است،درست است که،هر چقدر آب گرمتر باشد سرعت انجام کار ما بالاتر می رود اما این حرارت مشکلاتی را هم در پی دارد برای مثال سرعت رشد باکتری ها را افزایش می دهد و کیفیت چرم نهایی تولید شده را کم می کند.
• خیساندن باعث پاکیزگی پوست خام حیوان از خون و چربی و…می شود.
مزایای خیساندن پوست
• یکی دیگر از مزایای خیساندن ،وارد شدن آب به داخل پوست گوسفند است که باعث می شود پوست به حالت طبیعی خود نزدیک شود و در نتیجه ادامه کار را ،هموار می کند.
• بر روی پوست خام حیوان ،معمولا مقداری چربی و…وجود دارد.یکی دیگر از مراحل تولید چرم، جدا کردن این چربی ها از پوست حیوان است که به این کار ،لش زدایی گویند.
• برای جدا شدن همه زوائد باقیمانده روی پوست ،باید پوست را داخل آب آهک قرار داد.این کار ،سرعت جدا شدن مو و پشم ها را افزایش می دهد.البته در مراحل بعدی برای آنکه آهک باعث ترک خوردن چرم نشود ،می بایست به طور کامل شسته شود.
• درمرحله بعد، باید پوست را درون محلول اسیدی که حاوی نمک است قرار داد.نمک باعث می شود که پوست ورم نکند.
• سپس چرمها به کمک ماشین مخصوص، به قطعات و زخامت مورد نظر،برش می خورند و رنگ می شوند.
از زمان های قدیم و شاید بتوان گفت قبل از صادرات نفت در ایران ،به اهمیت و ارزش صادر کردن چرم های (گوسفند،بز و…)پی برده بودند و طرفداران زیادی را از همان دوران برای خود پیدا کرده بود.شاید بتوان دلیل کیفیت چرمهای موجود در ایران را، نوع آب و هوا ،نژاد حیوانات،نوع علف های موجود در کشور و… دانست.